ഭോപ്പാൽ : പൂർവ്വിക സ്വത്ത് തർക്കത്തിൽ നടൻ സെയ്ഫിന്റെ ഹർജി കോടതി തള്ളി .കോടതി വിധി നടൻ സെയ്ഫ് അലി ഖാനും പട്ടൗഡി കുടുംബത്തിനും നിയമപരമായ തിരിച്ചടിയായി. ഏകദേശം 15,000 കോടി രൂപ വിലമതിക്കുന്ന പൂർവ്വിക സ്വത്തുക്കളുടെ അവകാശികളായി കുടുംബത്തെ അംഗീകരിച്ച 2000-ത്തിലെ വിചാരണ കോടതി വിധിയാണ് മധ്യപ്രദേശ് ഹൈക്കോടതി റദ്ദാക്കിയത് . ഭോപ്പാലിലും റെയ്‌സനിലുമായി വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന ഈ സ്വത്തുക്കൾ ഇപ്പോൾ എനിമി പ്രോപ്പർട്ടി ആക്ടിന്റെ പരിധിയിൽ വന്നിരിക്കുകയാണ് . വിഭജന കാലഘട്ടത്തിലെ കുടിയേറ്റവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പതിറ്റാണ്ടുകൾ പഴക്കമുള്ള നിയമപരവും വൈകാരികവുമായ പോരാട്ടത്തിന് ഇത് വീണ്ടും തുടക്കമിടുകയാണ്.
സെയ്ഫിന്റെ ഹർജി തള്ളിക്കൊണ്ടാണ് ഹൈക്കോടതി, പിന്തുടർച്ചാവകാശ കേസ് വീണ്ടും വിചാരണ കോടതിയിൽ കേൾക്കാൻ ഉത്തരവിട്ടത്. അലഹബാദ് ഹൈക്കോടതിയുടെ പഴയ ഉത്തരവിനെ മാത്രം അടിസ്ഥാനമാക്കി വിധി പുറപ്പെടുവിച്ചതിൽ കീഴ്ക്കോടതിക്ക് തെറ്റുപറ്റിയെന്നും സങ്കീർണ്ണമായ രാജകീയ അനന്തരാവകാശത്തിന്റെ മറ്റ് പ്രധാന വശങ്ങൾ പരിഗണിക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടുവെന്നും കോടതി പറഞ്ഞു.
ഭോപ്പാലിലെ അവസാന ഭരണാധികാരിയായിരുന്ന നവാബ് ഹമീദുള്ള ഖാൻ എന്ന നവാബിന്റെ കാലത്താണ് ഈ വിവാദം ആരംഭിക്കുന്നത്. അദ്ദേഹത്തിന് മൂന്ന് പെൺമക്കളുണ്ടായിരുന്നു – അബിദ സുൽത്താൻ, സാജിദ സുൽത്താൻ, ഖമർ താജ് റാബിയ സുൽത്താൻ. ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനുശേഷം, 1950-ൽ അബിദ സുൽത്താൻ പാകിസ്ഥാനിലേക്ക് കുടിയേറി, അതേസമയം പട്ടൗഡി രാജവംശത്തിലെ നവാബ് ഇഫ്തിഖർ അലി ഖാൻ പട്ടൗഡിയെ വിവാഹം കഴിച്ച സാജിദ സുൽത്താൻ ഇന്ത്യയിൽ തന്നെ തുടർന്നു. പിന്നീട് സാജിദ ഭോപ്പാൽ സ്വത്തുക്കളുടെ നിയമപരമായ അവകാശിയായി.
സാജിദയുടെ മകനും മുൻ ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ക്യാപ്റ്റനുമായ മൻസൂർ അലി ഖാൻ പട്ടൗഡിയായിരുന്നു സെയ്ഫിന്റെ പിതാവ്. അവരുടെ മരണശേഷം, അനന്തരാവകാശം മക്കളായ സെയ്ഫ് അലി ഖാൻ, സോഹ അലി ഖാൻ, സാബ അലി ഖാൻ, അവരുടെ അമ്മ ഷർമിള ടാഗോർ എന്നിവർക്ക് കൈമാറി. ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്ന സ്വത്തുക്കളിൽ നിരവധി പൈതൃക എസ്റ്റേറ്റുകളും കെട്ടിടങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. കൊഹെഫിസയിലെ ഫ്ലാഗ് ഹൗസ്, അഹമ്മദാബാദ് പാലസ്, ദാർ-ഉസ്-സലാം, നൂർ-ഇ-സബ പാലസ്, റൈസണിലെ ചിക്ലോഡിലുള്ള വനം, കോത്തി എന്നിവ വർഷങ്ങളായി, പട്ടൗഡികൾ തങ്ങളുടെ നിയമാനുസൃത കുടുംബ സ്വത്താണെന്ന് വാദിച്ചുവരികയാണ്.
2015-ൽ ആഭ്യന്തര മന്ത്രാലയത്തിന് കീഴിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന മുംബൈയിലെ എനിമി പ്രോപ്പർട്ടി കസ്റ്റോഡിയൻ ഓഫീസ് ഈ സ്വത്തുക്കൾ ശത്രു സ്വത്തായി പ്രഖ്യാപിച്ചതോടെയാണ് വഴിത്തിരിവ് ഉണ്ടായത്. 1968-ലെ എനിമി പ്രോപ്പർട്ടി ആക്ട് പ്രകാരം, വിഭജനത്തിനുശേഷം പാകിസ്ഥാനിലേക്കോ ചൈനയിലേക്കോ കുടിയേറിയ ആളുകൾ ഉപേക്ഷിച്ച സ്വത്തുക്കൾ കണ്ടുകെട്ടാൻ ഇന്ത്യൻ സർക്കാരിന് അധികാരമുണ്ട്.
നവാബ് ഹമീദുള്ള ഖാന്റെ മൂത്ത മകളായ അബിദ സുൽത്താൻ പാകിസ്ഥാനിലേക്ക് താമസം മാറി, അവരെയും അവർ ബന്ധിപ്പിച്ചിരുന്ന സ്വത്തുക്കളെയും ശത്രു സ്വത്ത് നിയമത്തിന് വിധേയമാക്കി എന്ന വസ്തുതയിലാണ് സർക്കാർ കേസ് കെട്ടിപ്പടുത്തിരിക്കുന്നത്. സാജിദ സുൽത്താനും അവരുടെ വംശപരമ്പരയും ഇന്ത്യയിൽ തുടർന്നെങ്കിലും, അനന്തരാവകാശ ശൃംഖലയിൽ വിട്ടുവീഴ്ച ചെയ്തതായി വാദിച്ച്, ശത്രു സ്വത്തിന്റെ കസ്റ്റോഡിയൻ മുഴുവൻ എസ്റ്റേറ്റും അവകാശപ്പെടാൻ നീങ്ങി എന്നതാണ് വിവരം.
ഇതിനു മറുപടിയായി, ഭോപ്പാൽ രാജകുടുംബത്തിലെ അംഗങ്ങൾ – ബീഗം സുരയ്യ റാഷിദ്, ബീഗം മെഹർ താജ്, മറ്റുള്ളവർ – സർക്കാരിന്റെ അവകാശവാദത്തെ എതിർത്തു. ഭോപ്പാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായതിനുശേഷം രാജകീയ അനന്തരാവകാശം തീരുമാനിക്കാൻ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന 1947 ലെ ഭോപ്പാൽ സിംഹാസന പിന്തുടർച്ചാവകാശ നിയമപ്രകാരം സാജിദ സുൽത്താനെ ഔദ്യോഗികമായി നവാബായും അവകാശിയുമായി പ്രഖ്യാപിച്ചുവെന്നും അവർ പറഞ്ഞു. 1960 ൽ നവാബ് ഹമീദുള്ള ഖാൻ മരിച്ചതായും 1962 ൽ ഭരണഘടനയുടെ ആർട്ടിക്കിൾ 366 (22) പ്രകാരം സാജിദയെ നിയമപരമായ അവകാശിയായി സ്ഥിരീകരിച്ച് സർക്കാർ ഒരു കത്ത് നൽകിയതായും അവർ ചൂണ്ടിക്കാട്ടി.
2000-ൽ ഭോപ്പാൽ ജില്ലാ കോടതി പട്ടൗഡി കുടുംബത്തോടൊപ്പം നിന്നപ്പോൾ, സാജിദ സുൽത്താന്റെ പിൻഗാമി പദവി ചൂണ്ടിക്കാട്ടി, മറ്റ് പിൻഗാമികൾ മധ്യപ്രദേശ് ഹൈക്കോടതിയിൽ അപ്പീലുകൾ സമർപ്പിച്ചതോടെ വിഷയം കൂടുതൽ വഷളായി.
അലഹബാദ് ഹൈക്കോടതിയുടെ ഉത്തരവിനെ വളരെയധികം ആശ്രയിച്ചുകൊണ്ടും, ഭോപ്പാൽ നാട്ടുരാജ്യം ഇന്ത്യൻ യൂണിയനിൽ ലയിച്ചതിനുശേഷം സുപ്രീം കോടതിയുടെ പിന്നീടുള്ള വിധി റദ്ദാക്കിയതിനെ കണക്കിലെടുക്കാതെയും വിചാരണക്കോടതി ആ അപ്പീലുകൾ അകാലത്തിൽ തള്ളിക്കളഞ്ഞതായി ഹൈക്കോടതി ഇപ്പോൾ നിഗമനത്തിലെത്തിയിരിക്കുന്നു.
ഹൈക്കോടതി മുൻ വിധി റദ്ദാക്കിയിട്ടും , ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ രാജകീയ സ്വത്തുക്കളിൽ ഒന്നിനെച്ചൊല്ലിയുള്ള നിയമപോരാട്ടം ഇപ്പോഴും അവസാനിച്ചിട്ടില്ല. വിചാരണ കോടതി കേസ് വീണ്ടും പരിശോധിച്ച് ഒരു വർഷത്തിനുള്ളിൽ വിധി പറയേണ്ടിവരും. സെയ്ഫ് അലി ഖാനും കുടുംബത്തിനും, തങ്ങളുടെ അവകാശം തിരികെ നേടാനുള്ള യാത്രയിലെ മറ്റൊരു ചുവടു വെയ്പാണിത്. പണത്തിന്റെയും കൊട്ടാരങ്ങളുടെയും കാര്യത്തിൽ മാത്രമല്ല, കുടുംബത്തിന്റെ ചരിത്രം, സ്വത്വം, പൈതൃകം എന്നിവയും വിഷയമായ വരും എന്നാണ് നിരീക്ഷകർ പറയുന്നത്.
